haydar aliyev

vefat etmis olan azerbaycanin lideri ilham aliyevin babasi.

ruhuna el fatiha...

sovyet politbüro üyeliğine kadar yükselebilmiş tek türk, tek müslüman

gorbaçov’un tehdidi ve küçük bir suikastiyle istifa etmiştir üyelikten.

haydar ali rıza oğlu aliyev (d. 10 mayıs 1923, ö. 12 aralık 2003). azerbaycan’ın nahçıvan özerk cumhuriyetinde doğmuştur. 1939’da nahçıvan pedagoji teknik lisesi’ni bitirdikten sonra azerbaycan sanayi enstitüsünün mimarlık fakültesinden tahsil almıştır.

1941de nahçıvan mssr halk dahilî işler başkanlığına ve 1944’te nkgb’ye gönderilmiştir. bu tarihlerde devlet emniyet organları sisteminde çalışan haydar aliyev 1964’te azerbaycan bakanlar sovyeti yanında devlet emniyet organları başkanlığı görevlisi, 1967de ise başkanlık vazifesine yükselmiş, general-binbaşı rütbesine kadar yükselmiştir. ilerleyen yıllarda, leningrad şehrinde (şimdiki st. petersburg) tahsil almış, 1957de ise ,azerbaycan devlet üniversitesi tarih bölümünü bitirmiştir.

azerbaycan komünist partisi merkezi komitesinin 1969 temmuz plenumunda haydar aliyev azerbaycan komünist partisi merkezi komitesinin birinci katibi seçilerek devletin rehberi olmuştur. 1982 aralık ayında sovyet ittifakı komünist partisi merkezi komitesi siyasi bürosu’nun üyesi seçilmiş, sscb bakanlar kurulu başkanının birinci yardımcısı vazifesine yükseltilmiş ve sscb’nin rehberlerinden biri olmuştur. haydar aliyev yirmi yıl süresince sscb deputatı olmuş, 5 yıl ise sscb bakanlar kurulu başkan yardımcılığı yapmıştır.

haydar aliyev 1987 ekiminde sovyet ittifakı komünist partisi merkezi komitesi siyasi bürosunun ve şahsen baş katib mihail gorbaçovun talimatı ile görevlerinden alınmışdır.

haydar aliyev 20 ocak 1990 da sovyetlerin bakü’de yaptığı kanlı facia ile ilgili olarak ertesi gün azerbaycanın moskovadaki konsolostluğunda beyanatla karşı çıkarak, azerbaycan halkına karşı işlenmiş cinayetin teşkilatçıları ve icraatçılarının cezalandırılmasını talep etmişdir. o, sscb’nin dağıldığını görerek, 1991 temmuzunda sovyetler birliği komünist partisi’ni terketmiştir.

1990 temmuzuda azerbaycana giden haydar alyev ilk önce bakü’de, sonra ise nahçıvan’da yaşamış, ve de azerbaycan parlamentosuuna deputat seçilmişdir. o, 1991 - 1993 arası nahçıvan özerk devleti başkanı, azərbaycan parlamentosu başkan yardımcısı olmuştur. haydar aliyev 1992’de kurduğu yeni azerbaycan partisinin başkanı olmuştur.

haydar aliyev 15 temmuz 1993de azerbaycan parlamento başkanı, 24 temmuzda ise azerbaycan cumhuriyeti devlet başkanlığına getirilmiştir.

11 ekim 1998 da yapılan seçimlerde, yeniden 5 sene süresince azerbaycan cumhuriyeti başkanı görevini devam ettirmiştir. 15 ekim 2003de başkanlık seçimlerinde haydar aliyev yaşadığı ciddî sağlık problemleri sebebiyle seçimlere katılamamasından dolayı, oğlu ilham aliyev cumhurbaşkanı görevine getirilmiştir.

başkan haydar aliyev beyin ölümü türkiye’nin başkenti ankara’da gata merkez komutanlığında gerçekleşmiştir.

tansu çiller tarafından "haydar ali bey" olarak takdim edilmiştir.

azerbaycan’da bugün yapılan cumhurba$kanlığı seçimlerinde, tekrar seçilmi$tir. seçimlere katılım % 68,5 iken, haydar aliyev oyların %80,5’ini almı$.